اجزا اصلی در عملکرد گیربکس خورشیدی

در ابتدا برای فهم بهتر، لازم است به بررسی اجزا اصلی گیربکس خورشیدی که در عملکرد این گیربکس نقش مهمی دارند، بپردازیم.

شافت ورودی

شافت ورودی یا همان محور ورودی، در واقع به بخشی گفته می شود که از یک طرف به منبع نیرو (الکتروموتور) متصل است و از طرفی دیگر، با چرخ دنده مرکزی در ارتباط است.

این بخش، مسئول انتقال نیرو از الکتروموتور به چرخ دنده خورشیدی است.

شافت خروجی

شافت یا محور خروجی نیز به قسمتی اشاره دارد که با چرخ دنده ها در ارتباط است و مسئول انتقال نیرو و گشتاور، به خارج از گیربکس است.

چرخ دنده خورشیدی

چرخ دنده خورشیدی در اصل، چرخ دنده ای است که در مرکز گیربکس قرار دارد و اصطلاحا به آن، چرخ دنده مرکزی نیز گفته می شود.

وظیفه این چرخ دنده، دریافت نیروی حرکتی از محور ورودی و انتقال آن به چرخ دنده های دیگر است.

چرخ دنده های سیاره ای

چرخ دنده های سیاره ای، به مجموع سه چرخ دنده گفته می شود که به دور چرخ دنده خورشیدی در حال گردش هستند. دندانه های این چرخ دنده ها، با چرخ دنده مرکزی درگیر می شوند و بدین صورت، نیروی حرکتی را از آنها دریافت می کنند.

چرخ دنده رینگی (حلقه ای)

چرخ دنده رینگی یا حلقه ای به بزرگترین و بیرونی ترین چرخ دنده موجود در گیربکس خورشیدی گفته می شود که در اطراف سایر چرخ دنده ها قرار دارد.

این چرخ دنده ثابت است و نقش مهمی در تثبیت و انتقال نیرو دارد.

نگهدارنده (حامل)

نگهدارنده ( صفحه کریر) در گیربکس خورشیدی، به قسمتی گفته می شود که چرخ دنده های سیاره ای را نگه میدارد تا در یک مسیر دایره ای به دور چرخ دنده مرکزی بچرخند و از مدار خارج نشوند.

بعلاوه این بخش، مسئول انتقال نیرو به شافت خروجی نیز هست.

عملکرد گیربکس خورشیدی چگونه است؟

اول از همه، گیربکس خورشیدی برای شروع عملکرد خودش، به یک منبع نیرو نیاز دارد که الکتروموتور این نیرو را تعمین می کند.

طرز کار گیربکس خورشیدی به این صورت است که الکتروموتور به عنوان منبع تعمین کننده نیرو، به شافت ورودی گیربکس خورشیدی متصل می شود. این اتصال معمولا بصورت کوپلینگ صورت می گیرد.

زمانی که الکتروموتور شروع به فعالیت می کند، نیروی مکانیکی خودش را از طریق چرخیدن به شافت ورودی منتقل می کند.

شافت ورودی مستقیما به چرخ دنده خورشیدی (مرکزی) متصل است و این نیرو را به این چرخ دنده منتقل می کند.

چرخ دنده خورشیدی (مرکزی) همانطور که میدانید، توسط یکسری چرخ دنده سیاره ای احاطه شده است. این چرخ دنده از طریق دندانه های خودش با چرخ دنده های سیاره ای برخورد می کند و آنها را وادار به حرکت می کند. ازین رو، چرخ دنده های سیاره ای هم شروع به چرخیدن می کنند.

در بیرونی ترین بخش گیربکس نیز، یک چرخ دنده رینگی بزرگ قرار دارد که همه چرخ دنده های دیگر را احاطه کرده است. این چرخ دنده، ثابت است و نقش خیلی مهمی در تثبیت نیرو و انتقال آن بر عهده دارد.

بعلاوه، چرخ دنده های سیاره ای به یک حامل ( صفحه کریر) نیز متصل اند که مثل یک نگهدارنده عمل می کند و حرکت و چرخش چرخ دنده های سیاره ای را هدایت می کند.

این نگهدارنده، به شافت خروجی متصل است و نیروی حرکتی چرخ دنده های سیاره ای را به این محور، منتقل می کند.

در نتیجه، شافت خروجی، سرعت و گشتاور تغییر یافته را به خارج از گیربکس منتقل می کند.

در این ویدیو، خیلی خوب به بررسی عملکرد گیربکس خورشیدی و چرخ دنده های آن پرداخته می شود.

عوامل تاثیرگذار بر طرز کار گیربکس خورشیدی

عوامل متفاوتی بر عملکرد گیربکس خورشیدی تاثیر می گذارند که یکی از مهم ترین آنها، نسبت دنده های موجود در سیستم است که با توجه به آن، سرعت و گشتاور گیربکس تغییر می کند.

این نسبت دنده ها در اصل، تعیین می کند که شافت خروجی گیربکس با چه سرعت و گشتاوری نسبت به شافت ورودی شروع به چرخیدن بکند.

عامل تاثیرگذار دیگری که در طرز کار گیربکس خورشیدی نقش دارد، نحوه چینش چرخ دنده هاست؛ بطوریکه در چرخ دنده خورشیدی کاهنده به منظور کاهش سرعت، چرخ دنده ها از کوچک به بزرگ چیده شدند در حالیکه در گیربکس افزاینده این نسبت برعکس است و گیربکس ها از بزرگ به کوچک قرار دارند.

هدف از عملکرد گیربکس خورشیدی

همانطور که در مقاله گیربکس صنعتی چیست نیز اشاره شده است، گیربکس خورشیدی به عنوان یکی از انواع گیربکس های صنعتی، انواع مختلفی دارد که هر یک از آنها، عملکرد و هدف متفاوتی دارند.

هدف از عملکرد گیربکس خورشیدی کاهنده، کاهش سرعت ورودی و افزایش گشتاور خروجی است. در حالیکه، گیرکس افزاینده قصد دارد با افزایش سرعت، گشتاور را کاهش دهد.

پس، با توجه به نیاز صنعت مورد نظر، گیربکس خورشیدی میتواند در نوع کاهنده یا افزاینده مورد استفاده قرار بگیرد.