گیربکس مخروطی یکی از انواع گیربکس های صنعتی است که مهم ترین ویژگی آن، استفاده از چرخ دنده های مخروطی شکل برای تغییر سرعت و جهت حرکت است.
این گیربکس یکی از انواع گیربکس های 90 درجه است که در مقاله گیربکس 90 درجه چیست، تاحدودی به بررسی آن پرداخته شد.
در این مطلب، اجزا مهم گیربکس مخروطی، طرز کار و ویژگی های کاربردی آن را با هم بررسی می کنیم. پس با ما تا پایان این مطلب همراه باشید.
بیشتر بخوانید: گیربکس صنعتی چیست؟
اجزا اصلی گیربکس مخروطی
گیربکس مخروطی همانطور که از اسمش مشخص است، از یکسری چرخ دنده های مخروطی شکل تشکیل شده که این یکی از مهم ترین دلایل نامگذاری این گیربکس است.
بعلاوه، از آنجایی که این گیربکس، یک نوع گیربکس 90 درجه است، محور ورودی و خروجی آن، بر هم عمود اند.
در ویدیو زیر، گیربکس مخروطی و اجزا آن به خوبی نمایش داده شدند:
بطور کلی، اجزا اصلی گیربکس مخروطی شامل موارد زیر می شود:
چرخ دنده مخروطی
از مهم ترین و تاثیر گذار ترین اجزا تشکیل دهنده گیربکس مخروطی، میتوانیم به طراحی چرخ دنده های آن اشاره کنیم. این گیربکس از تعدادی چرخ دنده مخروطی تشکیل شده است.
این چرخ دنده ها از یکسری دندانه های مخروطی شکل تشکیل شدند که در زاویه های مختلفی (معمولا 90 درجه) با یکدیگر درگیر می شوند و نیرو را با دور و گشتاور مورد نظر، از محور ورودی به محور خروجی منتقل می کنند.
خود این چرخ دنده ها، به دو نوع کلی چرخ دنده های مخروطی مستقیم و مارپیچ طبقه بندی می شوند:
چرخ دنده مخروطی مستقیم
این نوع چرخ دنده ها، دارای دندانه های مستقیم و یکنواخت اند که به شمل مخروطی بر روی چرخ دنده قرار گرفتند. ساختار این نوع چرخ دنده های مخروطی، ساده تر از نوع دیگر آن است.
چرخ دنده مخروطی مارپیچ
این نوع چرخ دنده دارای یکسری دندانه های مارپیچ است. ساختار متفاوت این چرخ دنده ها باعث می شود که دنده های آنها نسبت به نوع قبلی، کمتر با هم درگیر شود و در نتیجه، سر و صدای کمتری تولید می کنند.
شافت ورودی
این گیربکس هم مانند سایر انواع گیربکس های صنعتی، از یک شافت ورودی تشکیل شده است که به منبع نیرو متصل است و انرژی حرکتی را به چرخ دنده های مخروطی منتقل می کند.
شافت ورودی در این گیربکس، بصورت عمود بر شافت خروجی قرار دارد.
شافت خروجی
محور خروجی گیربکس مخروطی، نیروی حرکتی را از چرخ دنده ها دریافت می کند و در نهایت، نیرو و گشتاور را از گیربکس به دستگاه مورد نظر منتقل می کند.
شافت خروجی نسبت به شافت ورودی دارای یک زاویه مشخص است که این زاویه، معمولا بصورت 90 درجه است.
محور خروجی برای اینکه بتواند به دستگاه های دیگر متصل شود، از یکسری مکانیزم هایی مثل کوپلینگ و فلنج برای اتصال استفاده می کند.
عملکرد گیربکس مخروطی
همانطور که در قسمت اجزا گیربکس مخروطی تا حدودی اشاره کردیم، نحوه عملکرد این گیربکس به این صورت است که شافت ورودی گیربکس به یک منبع نیرو متصل است.
این منبع، نیروی حرکتی را به شافت ورودی منتقل می کند. در نتیجه ی چرخش محور، نیرو به چرخ دنده های مخروطی برخورد میکند.
این روند انتقال حرکت از طریق درگیر شدن دندانه های چرخ دنده ها ادامه پیدا می کند تا اینکه در نهایت، نیرو در یک مسیر 90 درجه، به محور خروجی می رسد و به بیرون از گیربکس منتقل می شود.
نحوه طراحی گیربکس مخروطی و چینش اجزا آن به صورتی است که با تغییر سرعت و جهت حرکت، میزان دور و گشتاور را با توجه به نیاز ، تغییر می دهد.
قابلیت های گیربکس مخروطی
گیربکس مخروطی بدلیل طراحی خاص و ویژگی های منحصر به فردی که دارد، دارای یکسری قابلیت های بالقوه است که در بسیاری از مواقع، این گیربکس را به یک انتخاب مناسب تبدیل می کنند.
در ادامه، به چند مورد ازین قابلیت ها اشاره می کنیم:
- یکی از قابلیت های این گیربکس، توانایی انتقال نیرو در زوایای مختلف ( معمولا 90 درجه ) است.
- این گیربکس قابلیت تغییر سرعت و گشتاور خوبی دارد.
- طراحی خاص چرخ دنده های آن که به شکل مخروطی هستند، باعث افزایش کارایی این گیربکس در انتقال نیرو بین محور ها می شود.
- به دلیل استفاده از چرخ دنده های مخروطی و مارپیچ، این گیربکس، سر و صدای کمی ایجاد می کند.
- گیربکس مخروطی توانایی بالایی در تحمل بارهای سنگین دارد.
- این دستگاه به دلیل عملکرد نسبتا دقیق خودش، در صنایعی که نیازمند دقت بالا هستند میتواند مورد استفاده قرار بگیرد.
گیربکس مخروطی در چه مواردی کاربرد دارد؟
گیربکس های مخروطی در هرکجا که نیاز به انتقال نیرو در یک زاویه مشخص باشد، میتوانند کاربرد داشته باشند.
یکی از کاربرد های گیربکس مخروطی، در ماشین آلات و دستگاه های صنعتی مثل ماشین آلات بسته بندی است. این دستگاه ها نیازمند یک گیربکس برای انتقال نیرو و گشتاور مورد نظر، بین محور های زاویه دار هستند که این گیربکس ها، یک انتخاب مناسب هستند.
یکی دیگر از کاربرد های این گیربکس، در سیستم هایی مثل پمپ ها و کمپرسور هاست چرا که این دستگاه ها نیاز به انتقال نیرو در یک زاویه مشخص دارند.
مثال دیگر استفاده از این گیربکس، در سیستم های نقاله است که از آن برای تغییر جهت حرکت استفاده می شود.
همانطور که پیش تر اشاره کردم، موارد استفاده از این گیربکس خیلی زیاد است و هر صنعت و حرفه ای ممکن است با توجه به نیاز خودش، از گیربکس مخروطی استفاده کند.
کلام آخر
گیربکس های مخروطی به دلیل طراحی منحصر به فردی که دارند، فضای کمی را اشغال می کنند و گشتاور بالایی را منتقل می کنند. همچنین این گیربکس ها در صنایع خیلی زیادی کاربرد دارند.
در این مطلب سعی کردیم اطلاعات سودمندی در مورد گیربکس مخروطی و اجزا و عملکرد آن ارائه دهیم که امیدواریم برایتان مفید بوده باشد.
در صورت تمایل می توانید نظرات خودتان را برای ما ارسال کنید. کارشناسان مجموعه شهباز گیربکس در سریع ترین زمان، پاسخگوی شما خواهند بود.
